افسردگی بعد از ترک اعتیاد

افسردگی بعد از ترک اعتیاد یکی از مهم ترین چالش ها و شایع ترین عوارض ترک اعتیاد مواد مخدر و روانگردان مختلف است. این افسردگی می تواند موجب لغزش فرد و بازگشت به اعتیاد شود. لذا بهترین کار برای جلوگیری از بروز افسردگی بعد از ترک اعتیاد مراجعه به کلینیک ترک اعتیاد برای اقدام به درمان است.

در کلینیک ترک اعتیاد همه مراحل درمان تحت نظر متخصصین، روانشناسان و روانپزشکان انجام شده و احتمال بروز عوارض ترک اعتیاد کمتر خواهد بود.

همپنین بعد از درمان نیز جلسات مشاوره فردی و گروهی ادامه می یابد تا علائم افسردگی در بیمار بروز نکند. در صورت ابتلا به افسردگی اقدامات درمانی صورت می گیرد و از شدید و پیچیده شدن بیماری پیشگیری خواهد شد.

آیا با علل و علائم افسردگی بعد از ترک اعتیاد آشنا هستید؟ برای کسب اطلاعات بیشتر تا پایان با ما همراه باشید.

علائم افسردگی بعد از ترک اعتیاد

افسردگی بعد از ترک اعتیاد یک بیماری روانی است و مانند سایر بیماری ها علائم و نشانه هایی دارد. علائم افسردگی باید توسط روانشناس و روانپزشک شناسایی و درمان شود.

بسیاری از افراد بعد از ترک اعتیاد با احساس تنهایی، خستگی و یکنواختی در زندگی مواجه می شوند. آن ها امید و انگیزه ای برای آینده ندارند و فکر در مورد آینده مدام آن ها را مضطرب می کند.

این علائم در هفته و ماه های اول بعد از ترک شدت بیشتری دارد و اگر کنترل شود به تدریج از شدت آن کاسته می شود.

با این حال عدم توجه به درمان این افسردگی و رفتار نامناسب با این افراد، موجب تشدید علائم و بروز سایر اختلالات روانی و گرایش مجدد به مصرف مواد مخدر خواهد شد.

شایع ترین نشانه های افسردگی که فرد بعد از ترک اعتیاد به ویژه در هفته ها و ماه های اول بعد از ترک ممکن است تجربه کند عبارتند از:

• استرس، اضطراب و پریشانی
• احساس غم و اندوه و گریه فراوان
• احساس ناامیدی و پوچی
• افکار منفی آزار دهنده و احساس گناه
• افزایش تحریک پذیری
• ناتوانی در کنترل احساسات و واکنش های نامتعارف به عوامل محیطی
• اختلال در تمرکز و ضعف حافظه
• کاهش قدرت تفکر و تصمیم گیری
• اختلال در اشتها و میل به غذا (بی اشتهایی با اشتهای زیاد)
• کاهش یا افزایش وزن ناگهانی
• بی انگیزگی و بی توجهی به علایق
• افکار خودکشی
• اختلال خواب (بی خوابی یا خواب زیاد)
• کاهش انرژی و خستگی مداوم
• کند شدن گفتار و حرکات
• مشکلات جسمی غیر قابل توضیح مانند سردرد و درد کمر

علائم افسردگی در برخی افراد به حدی شدید است که در فعالیت های روزمره آن ها مانند تحصیل، فعالیت های شغلی و اجتماعی و ارتباط با دیگران اختلال ایجاد می شوند. این افراد بدون دلیل خاصی احساس ناراحتی و بدبختی دارند.

علت افسردگی بعد از ترک اعتیاد

اصلی ترین علت افسردگی بعد از ترک اعتیاد مربوط به قطع دو انتقال دهنده عصبی مهم یعنی دوپامین و سروتونین است که عامل ایجاد شادی در مغز هستند.

مصرف مواد مخدر و توهم زا مانند تریاک، حشیش، هروئین، ماریجوانا و قرص LSD باعث تحریک و افزایش ترشح دوپامین و سروتونین در مغز شده و سیستم پاداش مغز را تحت کنترل می گیرد. به عبارت دیگر تنها با مصرف مواد ترشح دوپامین و سروتونین در مغز انجام می شود.

زمانی که بیمار اقدام به ترک، سم زدایی و بازپروری می کند شیوه ترشح انتقال دهنده های عصبی به تدریج به حالت عادی و طبیعی خود باز می گردد.

بازگشت به حالت نرمال ترشح دوپامین و سروتونین توسط مغز زمان بر است و به نوع مخدر مصرفی، مدت اعتیاد و دوز مصرف بستگی دارد.

اگر در این دوره حالات روحی بیمار کنترل نشود، بیمار برای فرار از عوارض روانی ترک به مصرف مجدد مواد روی می آورد.

برخی افکارآزاردهنده و عوامل محیطی مانند موارد زیر نیز در بروز و تشدید افسردگی تاثیر گذارند:

• حسرت روزهای از دست رفته و کارهای انجام نشده
• ترس از آینده و زندگی بدون مواد مخدر
• عدم حمایت اجتماعی از طرف خانواده و نزدیکان
• حس بی ارزشی و مقایسه خود با اطرافیان
• افکار آزار دهنده در مورد ترک اعتیاد و مصرف مواد

 

افسردگی بعد از ترک اعتیاد چقدر طول می کشد؟

مدت زمان افسردگی بعد از ترک اعتیاد زمان مشخصی ندارد و به نوع ماده مخدر، دوز مصرفی، مدت زمان اعتیاد و سلامت روانی و جسمانی فرد بستگی دارد. در صورت بی توجهی و عدم درمان ممکن است تا آخر عمر با فرد باقی بماند.

اما به طور کلی می توان گفت افسردگی بعد از ترک اعتیاد حدود 2 سال یا بیشتر باقی می ماند و عامل اصلی وسوسه مصرف مجدد مواد است.

لذا درمان روانشناختی و مشاوره بعد از ترک اعتیاد نباید کم ارزش و نادیده گرفته شود.

درمان افسردگی بعد از ترک اعتیاد

افسردگی یکی از عوارض روانی ترک اعتیاد است. دوران افسردگی بعد از ترک اعتیاد شرایط بسیار سختی را برای بیمار ایجاد می کند. فرد دراین دوره به تنهایی قادر نیست احساسات و افکار منفی و آزار دهنده خود را کنترل کند و برای درمان افسردگی به کمک افراد متخصص مانند روانشناسان و روانپزشکان ترک اعتیاد نیاز دارد.

در صورتی که بعد از گذشت مدتی از درمان اعتیاد علائم و نشانه های افسردگی را در خود احساس کردید، هرچه سریعتر و قبل از تشدید بیماری این موضوع را با یک روانشناس متخصص در میان بگذارید و برای درمان افسردگی اقدام کنید. زیرا عدم کنترل بیماری و نشانه های آن می تواند زمینه ساز میل مجدد به مصرف مواد شود.

راهکارهای مختلفی برای درمان افسردگی بعد از ترک اعتیاد وجود دارد که در ادامه به شرح این روش ها خواهیم پرداخت.

حتما بخوانید: عوارض روانی ترک اعتیاد

روش های درمان افسردگی بعد از ترک اعتیاد

برای درمان افسردگی یک روش مشخص وجود ندارد؛ زیرا مواد مخدر و اعتیادآور مختلف تاثیر متفاوتی بر افراد دارند. یک روش درمانی ممکن است برای فردی مفید باشد و اما برای شخص دیگر موثر نباشد. به همین دلیل لازمه درمان موفق و سریع افسردگی بعد از درمان اعتیاد مراجعه به روانشناس متخصص برای ارزیابی شرایط و در پیش گرفتن برنامه درمانی مشخص است.

رایج ترین درمان هایی که برای رفع افسردگی بعد از اعتیاد به کار می روند به شرح زیر است:

• روان درمانی

یکی از روش ‌هایی که برای درمان افسردگی استفاده می‌ شود روش روان درمانی است. طی فرآیند روان درمانی روانشناس به بررسی وضعیت روانی بیمار می پردازد و با رسیدن به درک کامل از مشکل  فرد، به او کمک می‌ کند تا بتواند آرامش خود را به دست آورده و عملکرد خود را در طول زندگی حفظ کند. این روش در طول جلسات درمان تلاش می کند افکار منفی و آزاردهنده فرد را تغییر داده و رفتارها و هیجانات ناخوشایند را بهبود بخشد.

در کنار روان درمانی روانشناس ممکن است درمان شناختی-رفتاری (CBT) و گروه درمانی را نیز موثر تشخیص دهد.

• داروهای ضد افسردگی

گاهی پزشک یا روانپزشک در کنار روان درمانی و مشاوره داروهای ضد افسردگی که عموما اعتیادآور نیز نیستند برای بیمار تجویز می کند. این داروها به تسریع روند درمان افسردگی بعد از ترک اعتیاد کمک قابل توجهی می کند.

این نوع داروها حتما باید با تجویز پزشک متخصص، برای مدت محدود و با دوز مشخص مصرف شود.

• رژیم غذایی مناسب

سلامت جسمانی تاثیر بسزایی در سلامت روان فرد دارد. رژیم غذایی مناسب و تقویت قوای جسمانی در درمان افسردگی بعد از ترک اعتیاد موثر است.

رژیم غذایی به تنهایی موجب درمان افسردگی نمی شود. اما مصرف مواد غذایی سرشار از پروتئین مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ و استفاده از سبزی‌ ها و مرکبات می ‌تواند به سلامت جسمانی و سلامت ذهن و روان کمک کند.

حتما بخوانید: تقویت بدن بعد از ترک اعتیاد

• تغییر سبک زندگی برای درمان افسردگی

سبک زندگی هر فرد و میزان و نوع فعالیت‌ های اجتماعی، نحوه برقراری ارتباط با دیگران، عقاید، احساسات و به طور کل عملکرد او را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

با ترک اعتیاد و بروز عوارض بعد از آن فرد برای بازگشت به زندگی عادی باید تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کند. شرکت در برنامه های ورزشی، فعالیت های اجتماعی و هنری، تغییر دوستان و وقت گذرانی با افراد موفق و با انگیزه به فرد کمک می کند تا سبک زندگی خود را تغییر داده و با افسردگی بعد از ترک اعتیاد مقابله نماید.

• تنظیم سطح دوپامین و سروتونین

خلق و خو و داشتن حس خوب بسنگی زیادی به میزان انتقال دهنده های عصبی دوپامین و سروتونین دارد. برای تنظیم سطح این دو هورمون شادی آور و غلبه بر افسردگی می توانید به انجام کارهای مورد علاقه بپردازید، موسیقی محبوبتان را گوش دهید، ورزش کنید، مواد غذایی مانند لبنیات، تخم مرغ، گوشت قرمز، کاکائو و غلات مصرف کنید.

• افزایش عزت نفس

افراد معتاد به دلیل ضعف جسمی و روانی در مقایسه با سایر افراد عزت نفس پایینی دارند. این افراد با احساس نالایقی و ضعیف بودن دچار افسردگی می شوند. لذا برای درمان افسردگی باید عزت نفس در معتادان بهبود یافته تقویت شود.

عزیت نفس پایین خود یکی از دلایل گرایش به اعتیاد است. از این رو لازم است با مراجعه به متخصص روانشناسی علل گرایش به اعتیاد و مشکلات روحی روانی بررسی شده و افسردگی بعد از اعتیاد درمان شود.

کلام آخر

عوارض روانی و افسردگی بعد از ترک اعتیاد یکی از معضلات اصلی ایت که بیماران  بعد از درمان اعتیاد با آن مواجه هستند. بیماری روانی افسردگی هم یکی از عوامل و هم یکی از عوارض ترک اعتیاد است.

به همین دلیل توجه به علائم افسردگی و درمان به موقع این نشانه ها می تواند در پیشگیری از اعتیاد و جلوگیری از بازگشت مجدد به اعتیاد موثر باشد. برای پیشگیری از افسردگی و درمان افسردگی بعد از ترک اعتیاد بهترین کار ترک اعتیاد تحت نظر پزشک متخصص و روانشناسان و روانپزشکان مجرب است.